ZIJDE, de meest waardevolle en prachtigste stof en de koningin onder de weefsels.
Een droog knersen zoals een wandeltocht door droge poedersneeuw, zulk geluid wil de zijdehandelaar horen wanneer hij met vaste hand in de zijdebalen knijpt ter controle van de kwaliteit. De productie van de zijdeworm en cocon gebeurd door de echte zijdemot genoemd “bombyx mori”(familie Bombycidea) 35 dagen nadat de eieren werden gelegd en de zijdeworm zich heeft volgevreten, zal er een cocon ontstaan uit een eenmalige draad van meer dan 1000 meter lang.
Zijde kweek
Voor het commerciële gebruik zijn er 2 zijdeworm-families die in aanmerking komen: de familie “BOMBYCIDEA” en “SATURNIIDAE”. Alleen de moerbei zijdecocon geeft een zijdedraad van perfecte constante afmeting, een lichte eiwitkleur en heeft een lengte die bijna in zijn totaliteit kan gebruikt worden, maar kan alleen gekweekt worden onder zeer gecontroleerde omstandigheden.
De andere familie wordt ook wilde zijde genoemd en bestaat uit drie soorten: ERI, TASAR en MUGA en gebruikt andere plantsoorten om zich op te voeden. De cocon daarvan is lang en heeft meer de vorm van een zakje, de draadvorming is somtijds onderbroken en de kleur variatie gaat van licht beige, goud, grijs tot lichtbruin en is poreuzer van structuur. De zijdedraad dikte is somtijds ongelijk en het weefsel vertoont ook daarom deze karakteristieke kenmerken. Deze zijdemot kan echter wel overleven in een natuurlijke omgeving. Van de meer dan 70 verschillende zijdemot soorten zijn er slechts 4 die commercieel waardevol zijn.
Een kleine witte worm van ongeveer 6mm begint zijn leven in moeilijke en door de mens ondersteunde leefomstandigheden. Zij worden geplaatst op bamboe trapjes, beschermd door stro en op een overvloedig bed van moerbeibladeren. De larven hebben een ongekende honger en zij zullen tijdens dit proces maar liefst 30.000 maal in gewicht toenemen. Tijdens deze periode gaan zij tot 4 maal van huid verwisselen om het groeiproces mogelijk te maken. Op het einde van deze 30 daagse periode stop de zijderups met eten, hecht zich vast aan een van de strostengels en begint onder de 2 mondopeningen een ragfijne draad te spinnen die uithard aan de lucht. De rups bedekt zich met deze draad door haar wel 300000 maal om haar as te wentelen en wanneer de cocon volledig is gevormd in ongeveer 3 dagen gaat ze over in een slaapstand die ongeveer 15 tot 20 dagen duurt.
Na de volledige verpopping wordt er in de cocon een substantie afgescheiden zodat de zijdedraad van binnen uit wordt verbroken. De zijdemot komt te voorschijn en kan terug haar korte levenscyclus beginnen van slechts 3 dagen om te paren en eieren te leggen. De cirkel is rond.
Het vrouwtje legt 300 tot 400 eieren en sterft. Het mannetje blijft hooguit een dag langer leven. Op een oppervlakte van een A4 blad leggen de motten meer dan 20000 eieren ter grootte van een speldenknop.
Het vrouwtje legt 300 tot 400 eieren en sterft. Het mannetje blijft hooguit een dag langer leven. Op een oppervlakte van een A4 blad leggen de motten meer dan 20000 eieren ter grootte van een speldenknop.
De Bombyx Mori wordt voornamelijk in China en Japan gecultiveerd en kan zonder menselijke hulp zijn levenscyclus niet afmaken. De dikste zijdemotten worden voor de voortplanting geselecteerd omdat zij ook de meeste zijde produceren maar wel hierbij het vermogen om te vliegen niet meer bezitten. De tropische wilde zijdemot wordt voornamelijk gekweekt in Thailand en nadat de cocon is gevormd wordt deze nog levende pop handmatig afgerold. Deze zijde geeft meestal een lichtgroene kleur.
Zijdedraad:
Cocons worden gesorteerd naar kleur en textuur eigenschappen. Het is vanzelfsprekend dat, alvorens de verpopping tot een einde is gekomen en de volwaardige mot de zo kostbare draad verbreekt, het einde van het leefproces wordt ingeluid door de zijdecocon te koken. Tijdens de opeenvolgende kook- en koelprocessen lost de kleefstof die de cocon bij elkaar houdt op en er ontrolt zich één draad van de cocon. Omdat deze draad zo fijn en licht is wordt hij voor de stevigheid getwijnd met 3 tot wel 10 andere zijdedraden. Deze glanzende, gladde en gelijkmatige zijde is de duurste in zijn soort. De doorsnede van deze draad heeft een driehoekige vorm en het is deze driehoek die de specifieke lichtreflectie geeft aan zijde. De bruikbare lengte van een draad kan gaan van 300 tot 600 meter. De andere kortere draadstukken worden eveneens verwerkt en tot een bruikbare lengte gesponnen. Een zijdedraad is even sterk als een staaldraad van dezelfde dikte en kan een gewicht houden van wel 4 gram. De densiteit van zijde is lager dan bij wol, katoen of nylon, kan een hoge vochtigheidsgraad absorberen en kan tot 30% van zijn eigen gewicht aan vocht opnemen zonder nat aan te voelen.
Cocons worden gesorteerd naar kleur en textuur eigenschappen. Het is vanzelfsprekend dat, alvorens de verpopping tot een einde is gekomen en de volwaardige mot de zo kostbare draad verbreekt, het einde van het leefproces wordt ingeluid door de zijdecocon te koken. Tijdens de opeenvolgende kook- en koelprocessen lost de kleefstof die de cocon bij elkaar houdt op en er ontrolt zich één draad van de cocon. Omdat deze draad zo fijn en licht is wordt hij voor de stevigheid getwijnd met 3 tot wel 10 andere zijdedraden. Deze glanzende, gladde en gelijkmatige zijde is de duurste in zijn soort. De doorsnede van deze draad heeft een driehoekige vorm en het is deze driehoek die de specifieke lichtreflectie geeft aan zijde. De bruikbare lengte van een draad kan gaan van 300 tot 600 meter. De andere kortere draadstukken worden eveneens verwerkt en tot een bruikbare lengte gesponnen. Een zijdedraad is even sterk als een staaldraad van dezelfde dikte en kan een gewicht houden van wel 4 gram. De densiteit van zijde is lager dan bij wol, katoen of nylon, kan een hoge vochtigheidsgraad absorberen en kan tot 30% van zijn eigen gewicht aan vocht opnemen zonder nat aan te voelen.
Zijdesoorten: De zijdedraden laten zich tot verschillende weefselsoorten verwerken. Zij onderscheiden zich niet alleen naar de oorsprong en kwaliteit van de zijde, maar ook naar de weefselstructuur, gewicht, glans en somtijds oorsprong. Al deze criteria bepalen uiteindelijk de prijs van de zijde en verschillende namen kunnen toch dezelfde kwaliteitsstructuur aangeven.
Haspelzijde: De mooiste zijde komt van de moerbeivlinder. De rups spint 2 draden tegelijk omgegeven door zijdelijm en vormt zo een cocon. Een cocon bevat ongeveer 2400 meter draad. Het zijde filament is het fijnste van alle natuurlijke vezels. De cocondraden worden van 5-20 cocons tegelijk afgehaspeld. Vandaar de term haspelzijde. Slechts 1/3 van de cocon laat zich aan één stuk afhaspelen. Van het overige deel worden zijdevezels gewonnen. Daarna wordt het ontgomt en geweven. Zo ontstaat glanzende zijde die zeer geschikt is om kleur- en verfstoffen op te nemen. De zijde in ons assortiment is haspelzijde, de mooiste kwaliteit zijde. Het wordt ook pongé zijde genoemd.
Algemeen: Zijde wordt zowel machinaal als handmatig geweven en de verscheidenheid aan stoffen is zeer groot. Kwaliteit gaat van 20 tot 70 gram/m. Moerbeizijde kan zowel glad als korrelig zijn, in functie van de zijdewinning op de haspel of als machinaal gesponnen materiaal, maar wilde zijde, ook wel “Tussah” zijde genoemd, heeft steeds zijn kenmerkende draad- en noppenstructuur.
Voordelen van haspelzijde zijn;
- Elastisch, waardoor er niet gemakkelijk kreukels in de stof ontstaan
- Glazend
- Soepel, licht en fijn
- Neemt snel en veel vocht op
De kledingstukken met haspelzijde in het assortiment hebben door bovengenoemde eigenschappen en voordelen een hoge draagbaarheid.
Enkele belangrijke tips voor de juiste behandeling van uw zijden kleding
Zijde is het meest luxueuze en comfortabel weefsel. Het verdient dan ook uw beste zorg.
De kleding van Rosan y Nina wordt handmatig gekleurd.
De kleding van Rosan y Nina wordt handmatig gekleurd.
•hang zijde niet te lang in zonlicht
•was zijde zo snel mogelijk als het vuil geworden is of na sterk zweten.
•droogkuis wordt aangeraden om de zijde zijn kleur, glans en structuur te laten behouden
•gebruik bij de handwas steeds een kleine hoeveelheid zachte zeep in lauw water. Gebruik geen bleekmiddel, ontvlekker of wasverzachter
•steeds afzonderlijk wassen.
•laat zijde maar 3-5 minuten in het water, daarna zeer goed spoelen
•een eetlepel zuivere azijn toevoegen aan de voorlaatste spoeling helpt om de originele glans te bewaren.
•zijde nooit uitwringen of wrijven
•droog in de schaduw, liefst horizontaal
•strijk als de zijde nog een beetje vochtig is. Is de stof reeds droog, leg er dan een licht vochtige doek op en strijk daar over. Zet uw strijkijzer altijd in de laagste stand.
•was zijde zo snel mogelijk als het vuil geworden is of na sterk zweten.
•droogkuis wordt aangeraden om de zijde zijn kleur, glans en structuur te laten behouden
•gebruik bij de handwas steeds een kleine hoeveelheid zachte zeep in lauw water. Gebruik geen bleekmiddel, ontvlekker of wasverzachter
•steeds afzonderlijk wassen.
•laat zijde maar 3-5 minuten in het water, daarna zeer goed spoelen
•een eetlepel zuivere azijn toevoegen aan de voorlaatste spoeling helpt om de originele glans te bewaren.
•zijde nooit uitwringen of wrijven
•droog in de schaduw, liefst horizontaal
•strijk als de zijde nog een beetje vochtig is. Is de stof reeds droog, leg er dan een licht vochtige doek op en strijk daar over. Zet uw strijkijzer altijd in de laagste stand.
